Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου 2011

για την διαχείριση των απορριμμάτων...

Θέμα : Ανακοίνωση για την διαχείριση των απορριμμάτων

Με αφορμή τις τελευταίες εξελίξεις στο μεγάλο ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων της περιοχής μας, θεωρούμε έγκαιρο και αναγκαίο να καταθέσουμε τις απόψεις και τις προτάσεις μας.

1. Ο μέχρι τώρα αποκαλούμενος «Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Απορριμμάτων», απέτυχε να δώσει λύσεις. Αντιθέτως πολλαπλασίασε το πρόβλημα και τώρα με τον εκβιασμό της επιβολής προστίμων από την Ε.Ε., επιχειρείται με τις προτάσεις που γίνονται να καλύψει πρόσκαιρα τις ευθύνες της κεντρικής εξουσίας και των Δήμων για τον κεντρικό σχεδιασμό της διαχείρισης των απορριμμάτων σε επίπεδο Κρήτης. Γι’ αυτό η ευθύνη της επιβολής προστίμων για την συνέχιση της λειτουργίας του ΧΑΔΑ Ιεράπετρας βαραίνει τους μηχανισμούς της κεντρικής εξουσίας και των τοπικών παραγόντων που διαιώνισαν το πρόβλημα και όχι τις τοπικές κοινωνίες.

2. Η σχεδιαζόμενη από την Περιφέρεια Κρήτης μεταφορά των απορριμμάτων της Ιεράπετρας στον ΧΥΤΑ του Αγίου Νικολάου μόνο προσωρινή λύση μπορεί να δώσει σε ένα χρονίζον πρόβλημα που απαιτεί άμεση απάντηση. Πρακτικά μεταθέτει στο άμεσο μέλλον την ανάγκη ουσιαστικής αντιμετώπισης του προβλήματος.

3. Η απάντηση που δίνεται στο παραπάνω από την πρόταση της Περιφέρεια Κρήτης που υιοθετεί την Μελέτη της κ. Λοϊζίδου από το ΕΜΠ, θεωρούμε ότι είναι μια πρόταση που κάνει εύκολη υπόθεση την αποδοχή της καύσης ως διαχειριστική λύση και ανενόχλητη την είσοδο των εργολάβων – επιχειρηματιών στη διαχείριση των απορριμμάτων μέσω των ΣΔΙΤ. Η μελέτη φωτογραφίζει το μοντέλο αυτό προτείνοντας την ταυτόχρονη λειτουργία τεσσάρων μονάδων μηχανικής διαλογής που σε μεγάλο βαθμό θα τροφοδοτούν την κεντρική μονάδα που θα είναι στο Ηράκλειο και θα λειτουργεί με την μέθοδο της καύσης (η μελέτη την ονομάζει θερμική επεξεργασία!). Ένα μοντέλο πολύ υψηλού επενδυτικού και λειτουργικού κόστους, μεγάλων περιβαλλοντικών προβλημάτων, δέσμευση των ΟΤΑ για σταθερή παροχή μεγάλων ποσοτήτων απορριμμάτων προς καύση. Ένα μοντέλο που θα οδηγήσει στον υπερδιπλασιασμό των τελών καθαριότητας.

4. Εμείς προτείνουμε να εφαρμοστεί άμεσα το ολοκληρωμένο και εφαρμοσμένο σε πολλές περιπτώσεις μοντέλο διαχείρισης όπως πολύ σωστά έχει τεκμηριωθεί για την περιοχή μας από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις της Κρήτης (Δίκτυο "ΟικοΚρήτη") και προτείνουν και οι τέσσερις μεγάλες οικολογικές οργανώσεις (Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Δίκτυο Μεσόγειος SOS, Greenpeace και WWF Ελλάς και κυρίως ορίζει η οδηγία-πλαίσιο 2008/98 για την διαχείριση των απορριμμάτων) ιεραρχώντας τα παρακάτω βήματα:

1. ΠΡΟΛΗΨΗ- Μείωση του όγκου,

2. ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ- οικιακή κομποστοποίηση,

3. ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ-Διαλογή των απορριμμάτων στην πηγή,

4. ΑΛΛΗ ΑΝΑΚΤΗΣΗ- μονάδες κομποστοποίησης, ενεργειακή αξιοποίηση,

5. ΤΕΛΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ- ΧΥΤΥ, ΟΧΙ ΣΤΙΣ ΧΩΜΑΤΕΡΕΣ, ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΚΑΥΣΗ

Δυστυχώς στην Ελλάδα υποτιμώνται τα τέσσερα πρώτα βήματα. Συζητάμε μόνο για το που θα θάψουμε και όχι για το τι θα θάψουμε. Πολύ δε περισσότερο , όταν μπορούμε να μειώσουμε τα σκουπίδια που πηγαίνουν για ταφή μέχρι και 85-90%! Το παραπάνω μοντέλο, με τους συνδυασμούς και τις λύσεις που μπορούν να επιλεγούν, είναι ευέλικτο και εύκολα προσαρμόσιμο στις ιδιομορφίες κάθε ΟΤΑ. Είναι μία λύση ρεαλιστική, πολύ πιο οικονομική σε επενδυτικό και λειτουργικό κόστος σε σχέση με άλλες τεχνολογικές επιλογές, ειδικά αυτές που συμπεριλαμβάνουν και τη θερμική επεξεργασία (καύση). Δεν επιβαρύνει τα δημοτικά τέλη. Δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας σταθερής απασχόλησης και συμβάλλει στην πραγματική Πράσινη Ανάπτυξη. Απαντά σε όλες τις νομικές υποχρεώσεις της χώρας απέναντι στην κοινοτική νομοθεσία σχετικά με την διαχείριση των απορριμμάτων και δεν αντιμετωπίζει τους δημότες ως μέρος του προβλήματος, αλλά τους ενεργοποιεί να συμμετέχουν στην λύση του. Μα πάνω από όλα, είναι μία ιδιαίτερα μακροχρόνια λύση.

Το ουσιαστικό ζήτημα λοιπόν δεν είναι η εξεύρεση χώρων για την επέκταση των ΧΥΤΑ, οι οποίοι πλέον είναι ξεπερασμένοι και ελλειμματικοί στη διαχείριση των απορριμμάτων, αλλά η δημιουργία Χώρου Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) σε επίπεδο νομού ο οποίος μετά την εφαρμογή των παραπάνω προτάσεων θα υποδέχεται μόνο το 10-15% του όγκου των απορριμμάτων που σήμερα υποδέχονται οι ΧΥΤΑ και οι ΧΑΔΑ.

5. Ειδικά για την περιοχή του νέου Δήμου Ιεράπετρας, με τον μεγάλο όγκο φυτικών υπολειμμάτων, η δημιουργία μονάδας κομποστοποίησης (με την μορφή της δημοτικής επιχείρησης ή συνεταιρισμού λαϊκής βάσης) είναι μια πρόταση που μακροπρόθεσμα μπορεί να έχει άμεσα οικονομικά οφέλη για τους αγρότες και το δήμο μας συνολικά.

6. Για όλα τα παραπάνω δηλώνουμε ότι θα αντιπαλέψουμε την σκόπιμα καλλιεργούμενη αντιπαλότητα των πόλεων για το αν η μια θα δέχεται τα σκουπίδια της άλλης. Μακριά από εμάς το παιχνίδι έξαρσης του τοπικισμού.

Με την πρότασή μας αυτή αισιοδοξούμε, ελπίζουμε και επιδιώκουμε ότι ο Δήμος και οι κοινωνία μας θα τολμήσει να κάνει την υπέρβαση να θέσει τον πήχυ ψηλά. Να απορρίψει το κοντόφθαλμο, συντεχνιακό και προκλητικά σπάταλο προτεινόμενο σχέδιο του ΠΣΔΑ. Ήρθε, πιστεύουμε η ώρα, για πραγματική συνεργασία με τους όμορους Δήμους. Να επεξεργαστούν από κοινού τις λεπτομέρειες του συγκεκριμένου μοντέλου που απαιτείται (γιατί όχι σε κοινό ΧΥΤΥ;). Η επιστημονική γνώση υπάρχει (Πολυτεχνείο Κρήτης), ο πλούτος των οικολογικών οργανώσεων δεδομένος, τα παραδείγματα υπαρκτά (Ελευσίνα). Και τέλος να διεκδικήσουμε και να κερδίσουμε για τον τόπο μας την διαχείριση των απορριμμάτων που εμείς επιλέξαμε και όχι αυτή, που εντεταλμένοι σύμβουλοι, προσπαθούν να μας επιβάλουν. Με τα σκουπίδια μας, με το καθαρό περιβάλλον μας, με την νοικοκυροσύνη μας, με τα φθηνά δημοτικά τέλη μας, τους εργαζόμενους μας στην καθαριότητα, με το κομπόστ μας! Και μην ξεχνάμε ότι Ολοκληρωμένη Διαχείριση Απορριμμάτων σημαίνει συγκριτικό τουριστικό πλεονέκτημα!

Ζητάμε, ρητά και κατηγορηματικά, να προστεθεί και να συζητηθεί το θέμα στο επόμενο δημοτικό συμβούλιο που θα γίνει, και αν δεν είναι εφικτό, να γίνει άμεσα έκτακτο δημοτικό συμβούλιο με αποκλειστικό θέμα τη διαχείριση των απορριμμάτων της περιοχής μας.

Η επιτροπή τύπου

http://politesiermg.wordpress.com

Τετάρτη 2 Φεβρουαρίου 2011

Σκουπίδια: Το πρόβλημα και η λύση του

Πότε με τους σωρούς των σκουπιδιών να κατέχουν την πόλη, πότε με τις κάμερες στραμμένες σε μάχες σώμα με σώμα με τα ΜΑΤ, το ζήτημα των αστικών στερεών απόβλητων γίνεται κάθε φορά πιο πολύ προσωρινό αντικείμενο εκμετάλλευσης από τα υστερικά και προκατειλημμένα μαζικά μέσα, παρά θέμα ψύχραιμης και απροκατάληπτης συζήτησης. Και μόλις περάσει η «επικαιρότητα», κρύβεται ξανά κάτω από το χαλί, όπως ταιριάζει σε… σκουπίδια.
Αυτή η επαναλαμβανόμενη κακόγουστη παιδιά έχει πάψει από καιρό να είναι αθώα (αν ποτέ ήταν…) Η όποια δημόσια συζήτηση για τη διαχείριση των αστικών απορριμμάτων σε συνθήκες τεχνητού, κατά το πλείστον, πανικού συμφέρει όποιους επιθυμούν τάχα σήμερα άμεσα αποτελεσματικές λύσεις (ενώ επί δεκαετίες αδιαφορούσαν ή έκαναν μπαλώματα), βάζοντας σε δεύτερη και τρίτη μοίρα τρία πολύ σημαντικά ζητήματα:
Πρώτον, το οικονομικό κόστος της όποιας λύσης, δεύτερον, τη βιωσιμότητά της και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, και τρίτον, τον εξ ορισμού δημόσιο χαρακτήρα της διαχείρισης των απορριμμάτων.
Η συζήτηση για την αναζήτηση λύσης σε συνθήκες συναγερμού και πανικού ευνοεί τον προσανατολισμό σε επιλογές που αδιαφορούν τόσο για την εισβολή της ιδιωτικής επιχείρησης σ’ έναν χώρο κατ’ εξοχήν συλλογικής ευθύνης, όσο και για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. Οι άλλες λύσεις, χρειάζονται μια κάποια νηφαλιότητα για ν’ ακουστούν και να για να πείσουν. Γιατί είναι λιγότερο θεαματικές, χρειάζονται πιο συστηματική προσπάθεια, ακόμη και καλλιέργεια άλλης νοοτροπίας. Και, κυρίως, το όφελος από την επιλογή τους δεν είναι μετρήσιμο κατά κύριο λόγο σε χρήμα (αν και είναι πιο οικονομικές, τελικά), αλλά σε ποιότητα ζωής, άμεσα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
Προσφύγαμε στην Οικολογική Εταιρία Ανακύκλωσης και στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στους ΟΤΑ, για να συζητήσουμε τις λύσεις που προτείνουν και τους λόγους που τις φέρνουν σε αντίθεση με τις επιλογές της κυβέρνησης, οι οποίες οδηγούν στη θερμική επεξεργασία (καύση) με όλες τις επιπτώσεις που αυτή θα έχει στην τσέπη μας και στο περιβάλλον.
Χ. Γ.



ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ Ο ΝΙΚΟΣ ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΙ Η ΜΑΙΡΗ ΦΩΤΕΙΝΟΥ



ΠΙΟ ΧΑΜΗΛΟ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΩΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΛΥΣΕΩΝ
Διαλέγουν την πιο ακριβή
και πιο βλαπτική μέθοδο



ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΦΙΛΙΠΠΟ ΚΙΡΚΙΤΣΟ*



Το μέγεθος του προβλήματος της διαχείρισης των απορριμμάτων εξαρτάται και από το μέγεθος του αρχικού όγκου τους. Υπάρχει τελικά κάποιος τρόπος να περιοριστεί στην πηγή, πριν καταλήξει στους κάδους απορριμμάτων και στη συνέχεια στους ΧΥΤΑ;
Φυσικά και υπάρχει, και εμπεριέχεται μέσα σε όλες τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στον εθνικό σχεδιασμό και στις υποχρεώσεις της Ελλάδας. Και αυτό έχει να κάνει κυρίως με την ανακύκλωση, η οποία σημαίνει διαλογή στην πηγή. Και η πρόταση που έχουν κάνει οι οικολογικές οργανώσεις είναι να μπούνε 4 κάδοι παντού: ο ένας για το χαρτί, ο άλλος για τα υπόλοιπα ανακυκλώσιμα, -δηλαδή πλαστικό, γυαλί, μέταλλα-, ο τρίτος για τα οργανικά και ο τέταρτος για τα υπολείμματα. Οπότε ο πρώτος μπορεί να πηγαίνει κατευθείαν στη χαρτοβιομηχανία χωρίς διαλογή για ανακύκλωση, ο δεύτερος θα πηγαίνει στα κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών για διαλογή και μετά για ανακύκλωση, ο τρίτος κάδος με τα οργανικά θα πηγαίνει σε μονάδες κομποστοποίησης, που είναι και οι πιο φτηνές μέθοδοι, και ο τέταρτος κάδος θα πηγαίνει για βιομηχανική διαχείριση σε κέντρα μηχανικού διαχωρισμού που υπάρχουν, όπως είναι στην Αττική και σε άλλα μέρη, και από εκεί και πέρα τα υπολείμματα θα πηγαίνουν σε ΧΥΤΑ. Έτσι, αντί να πάμε κατευθείαν για βιομηχανική διαχείριση ή για ΧΥΤΑ το σύνολο των απορριμμάτων, μπορούμε να περιορίσουμε την ποσότητα κατά 70 και το 80%.


Ποια η θέση της Οικολογικής Εταιρίας Ανακύκλωσης για την καύση, την πυρόλυση, αυτές τις μεθόδους διαχείρισης των απορριμμάτων;
Όπως σας είπα, η διαλογή στην πηγή μπορεί να εκτρέψει πάρα πολλές ποσότητες, οι οποίες θα πήγαιναν για θερμική επεξεργασία, δηλαδή καύση, πυρόλυση και αεριοποίηση. Γι’ αυτό υπάρχει και μεγάλη αντίθεση απέναντι σε αυτές τις τεχνολογίες και τη διαλογή στην πηγή. Αντιδρούν τα οργανωμένα συμφέροντα απέναντι σε αυτές τις επιλογές. Αυτές οι τεχνολογίες είναι οι πιο ακριβές, να το πούμε ξεκάθαρα. Και αν περάσουμε στην επιλογή η οποία γίνεται στην Αττική ή σε άλλα μέρη, δηλαδή της βιολογικής ξήρανσης, η οποία είναι αποξήρανση και τεμαχισμός των σκουπιδιών για να πάνε για καύση, αυτή η μέθοδος είναι πιο ακριβή από την σκέτη καύση. Αυτό φαίνεται και από τη διεθνή εμπειρία, όπου βλέπουμε ότι το κόστος είναι πολύ μεγαλύτερο, αλλά και από τις προσεγγίσεις τις οικονομικές που έχουμε κάνει στην Ελλάδα.


Υπάρχουν πόροι για να προωθηθεί μια εναλλακτική μέθοδος, γιατί ακούμε για συμπράξεις με τον ιδιωτικό τομέα. Τα δημοτικά τέλη που πληρώνει ο πολίτης, το κάθε νοικοκυριό, δεν αρκούν;
Σήμερα ο ένας τόνος απορριμμάτων κοστίζει για τους δήμους από 150 με 200 ευρώ. Από αυτό το κόστος, ένα πολύ μικρό μέρος είναι η τελική διαχείριση σε χώρους ταφής. Στην Αττική είναι 40 ευρώ από αυτά τα 200 περίπου. Εάν πάμε για καύση ή για βιολογική ξήρανση και καύση, έχουμε υπολογίσει στην Αττική ότι αυτό το 40 που είναι η τελική διαχείριση θα γίνει 180 τουλάχιστον ευρώ. Αν πάμε στην λογική της διαλογής στην πηγή και στην κομποστοποίηση σαν βασική τεχνολογία, τότε μιλάμε για 70 ευρώ τον τόνο η τελική διαχείριση. Το 40 θα γίνει 70, δηλαδή θα έχουμε μια αύξηση, η οποία θα αντισταθμιστεί από τα πολύ καλύτερα αποτελέσματα. Αν πάμε στη θερμική επεξεργασία θα έχουμε πολύ μεγάλη αύξηση. Τότε τα χρήματα δε φτάνουν. Οπότε πρέπει ένα μέρος να χρηματοδοτηθεί από δημόσιους πόρους, δηλαδή ευρωπαϊκούς και εθνικούς, και το υπόλοιπο να το βάλουνε ιδιώτες. Άρα μπαίνουν οι ιδιώτες επειδή επιλέγουμε τις ακριβές λύσεις. Και βέβαια ο ιδιώτης, όταν θα βάλει αρκετά εκατομμύρια, θα δεσμεύσει τις τοπικές κοινωνίες για τουλάχιστον 25 χρόνια. Είδαμε τη σύμβαση που βγήκε στην Κοζάνη τώρα που είναι για 27 χρόνια, για να μπορέσει να αποσβέσει το κεφάλαιο που έχει επενδύσει. Ενώ άμα πάμε στις λύσεις που προτείνουμε εμείς, φτάνουνε οι εθνικοί πόροι για να γίνει, και μαζί με τους ευρωπαϊκούς μπορούμε να υλοποιήσουμε, με δημόσιο χαρακτήρα, αυτή την τελική διαχείριση.


Στην περίπτωση που καταφύγει, κακώς, κάποιος δήμος στην καύση, δεν θα πρέπει να παρέχει όλο και περισσότερη ποσότητα απορριμμάτων επί 27 χρόνια, για παράδειγμα; Τι γίνεται στη περίπτωση που δεν υπάρχει αυτή η ποσότητα;
Ένας επενδυτής ιδιώτης ο οποίος θα βάλει τα λεφτά του, θα βάλει τέτοιες ρήτρες μέσα στη συμφωνία για να διασφαλιστεί, ώστε αν μετά από 5 ή 10 χρόνια αποφασίσει ο δήμος να κάνει πιο πολλή ανακύκλωση και δεν θα έχει ποσότητες απορριμμάτων σταθερές, τότε θα πληρώσουμε ποινικές ρήτρες. Άρα είμαστε δεσμευμένοι απέναντι σε αυτές τις συμφωνίες για αρκετές δεκαετίες, γι’ αυτό και θα πρέπει να προσέξουμε πάρα πολύ αυτές τις επιλογές, οι οποίες οδηγούν σε πολύ μεγάλη αύξηση της τελικής διαχείρισης. Αυτό το κόστος θα μετακινηθεί στα δημοτικά τέλη, άρα θα πληρώσουν οι δημότες. Εμείς πιστεύουμε ότι μπορούμε να το αποφύγουμε, είναι αυτοκτονία να πάμε στις ακριβές λύσεις και μάλιστα χωρίς να έχουμε εξετάσει καθόλου κατά τόπους τους περιφερειακούς σχεδιασμούς τις οικονομικές επιλογές που έχουμε.


Και κάτι τελευταίο. Είδαμε στον δήμο της Ελευσίνας το πρόγραμμα “Πληρώνω όσο πετάω”. Μπορείτε να μας πείτε δύο λόγια για αυτό;
Αυτό είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα, που το κάνουμε εμείς σαν Οικολογική Ανακύκλωση μαζί με τον δήμο Αθήνας, και με άλλους φορείς, όπως το Πολυτεχνείο. Προσπαθούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που πληρώνουμε. Είτε αυτό αφορά το δήμο, είτε κάθε νοικοκυριό. Να συνδέσουμε δηλαδή τα δημοτικά τέλη με την ποσότητα και όχι με τα τετραγωνικά που έχει το σπίτι μας. Έτσι ο κόσμος έχει κίνητρο να συμμετέχει πιο πολύ στην ανακύκλωση, στην οικιακή κομποστοποίηση, στην πρόληψη, στον τρόπο που αγοράζουμε τα προϊόντα ώστε να μην παράγουμε μετά σκουπίδια. Το έχουμε δει στην Ευρώπη όπου εφαρμόζεται, ότι τελικά το συνολικό κόστος διαχείρισης μειώνεται, άρα ωφελούνται όλοι οι δημότες, και τελικά γίνεται και πιο δίκαιος ο καταμερισμός των δημοτικών τελών.

*Ο Φ. Κιρκίτσος είναι πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρίας Ανακύκλωσης.




ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΙΔΙΩΤΕΣ, ΠΙΟ ΠΟΛΛΑ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΚΕΡΔΗ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΘΩΜΑ ΜΠΙΖΑ*

Δέσμια εργολαβικών συμφερόντων η κυβέρνηση

Οι δήμοι της Δυτικής Μακεδονίας είδαμε ότι προχωρούν σε ανάθεση της διαχείρισης των απορριμμάτων μέσα από σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ). Θεωρείτε πιθανή την κίνηση και άλλων δήμων προς αυτή την κατεύθυνση; Για ποιους λόγους η ΠΟΕ-ΟΤΑ τη θεωρεί απαράδεκτη;
Θα πρέπει οι εργαζόμενοι στους ΟΤΑ αλλά και οι δημότες, που θα κληθούν να πληρώσουν αυτή την πολιτική, να γνωρίζουν πολύ καλά τι σημαίνει ΣΔΙΤ στη διαχείριση των απορριμμάτων. Το έχουν ήδη γνωρίσει στις εθνικές οδούς με τα πανάκριβα διόδια, την Αττική οδό κλπ. Σήμερα που τα μεγάλα δημόσια έργα δεν υπάρχουν πια, η μεγάλη «μπίζνα» είναι η διαχείριση των απορριμμάτων.
Να το πούμε απλά. Το κράτος αυτή την στιγμή επιλέγει τον πιο ακριβό τρόπο διαχείρισης που είναι η επεξεργασία των σύμμεικτων απορριμμάτων με βιοξήρανση - καύση και κομποστοποίηση , ακριβώς για να δηλώσει οικονομική αδυναμία και να βάλει στο παιχνίδι της διαχείρισης το ιδιωτικό κεφάλαιο.
Τα ιδιωτικά κεφάλαια θα αποσβεσθούν από τα τέλη των ΑΠΕ (ανανεώσιμων πηγών ενέργειας) και από τα «τέλη εισόδου», που θα πληρώνουν για τα σκουπίδια τους οι δήμοι στους ιδιώτες που θα διαχειρίζονται τις μονάδες επεξεργασίας και τους ΧΥΤΥ.
Με τους υπολογισμούς της ΠΟΕ-ΟΤΑ , το κόστος της διαχείρισης θα εκτιναχθεί από 40 ευρώ τον τόνο σε πάνω από 300 ευρώ τον τόνο. Θεωρούμε λοιπόν όχι απλά απαράδεκτη αλλά εγκληματική αυτή την κίνηση που υλοποιεί την κυβερνητική πολιτική στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων.


Η συγκεκριμένη σύμβαση προβλέπει διάρκεια 27 ετών. Μια τέτοια δέσμευση δεν αποτελεί ουσιαστικά ανασταλτικό παράγοντα στην εφαρμογή νέων προηγμένων τεχνολογιών μελλοντικά;
Δεν τους ενδιαφέρει καθόλου αυτό το εύλογο ερώτημα. Οι μέθοδοι διαχείρισης που επιλέγονται είναι ήδη ξεπερασμένες , είναι πανάκριβες και είναι οι λιγότερο φιλικές στο περιβάλλον. Αρκεί να σας πω πως η ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας), αλλά και ο αρμόδιος κοινοτικός επίτροπος μετά από ερώτηση του ευρωβουλευτή Ν. Χουντή, δέχονται πως το υλικό που θα παράγεται προς καύση για ενεργειακή αξιοποίηση «πρέπει να προέρχεται από 100% βιοαποδομήσιμο κλάσμα αστικών απορριμμάτων», κάτι το οποίο είναι αδύνατο να επιτευχθεί με τα εργοστάσια μηχανικής ανακύκλωσης και βιοξήρανσης σύμμεικτων απορριμμάτων που προωθεί σήμερα η κυβέρνηση. Η κυβέρνηση δεν είναι αφελής. Απλά είναι δέσμια των εργολαβικών συμφερόντων.


Συχνά προβάλλεται ως δικαιολογία για τη σύναψη συμβάσεων με τη μορφή ΣΔΙΤ ή με πλήρη παραχώρηση σε ιδιώτες επιχειρηματίες η έλλειψη οικονομικών πόρων για τη χρηματοδότηση των απαιτούμενων έργων.
Οι δημότες με τα δημοτικά τέλη πληρώνουν με το παραπάνω το μερίδιο που τους αναλογεί για τη διαχείριση των απορριμμάτων. Η ΠΟΕ-ΟΤΑ αλλά και η πλειοψηφία των φορέων που απασχολούνται με τη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων συγκλίνουν σε ένα πράσινο, ρεαλιστικό, εναλλακτικό σχέδιο που βασίζεται στην πρόληψη, στη διαλογή στην πηγή, στην ανακύκλωση, στην οικιακή και κοινοτική κομποστοποίηση προδιαλεγμένων απορριμμάτων, που είναι άμεσα υλοποιήσιμο και βρίσκεται στην καρδιά της πράσινης ανάπτυξης, δημιουργώντας πολύ περισσότερες θέσεις εργασίας, ικανοποιώντας όλες τις νομικές υποχρεώσεις της χώρας, είναι κοινωνικά αποδεκτό και σαφέστατα πολύ πιο οικονομικό.
Όμως αυτό το σχέδιο έχει ένα «ελάττωμα». Θέλει η διαχείριση να έχει δημόσιο χαρακτήρα και αυτό δεν εξυπηρετεί τα εργολαβικά συμφέροντα και όσους τα υπηρετούν.

*Ο Θωμάς Μπιζάς είναι μέλος του γενικού συμβουλίου της ΠΟΕ-ΟΤΑ



ΓΛΩΣΣΑΡΙ



Επαναχρησιμοποίηση: Είναι ο διαχωρισμός των υλικών που είναι δυνατόν να ξαναχρησιμοποιηθούν χωρίς νέα επεξεργασία (π.χ. φιάλες αναψυκτικών και ποτών). Πέρα, όμως, από αυτά συχνά μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν, με μικρές έστω επισκευές, ηλεκτρικές συσκευές, έπιπλα, είδη ρουχισμού κ.λπ.

Καύση: Μορφή θερμικής επεξεργασίας των απορριμμάτων, που καίγονται για να παράξουν θερμική ενέργεια. Κρίνεται ευρύτατα ασύμφορη, λόγω υψηλότατου κόστους, και βλαπτική, λόγω εκπομπής επικίνδυνων αερίων κατά την καύση και λόγω της τοξικής στάχτης που μένει ως κατάλοιπο.

Κομποστοποίηση: Αφορά τα οικιακά οργανικά απόβλητα (35%-50% των απορριμμάτων) και τα προϊόντα του κλαδέματος. Μπορεί να γίνει σε οικιακή κλίμακα ή δημοτική μειώνοντας σημαντικά τον όγκο των διαχειρίσιμων απορριμμάτων και παρέχοντας σημαντικό οικονομικό και κοινωνικό όφελος από τη διάθεση του εδαφοβελτιωτικού κομπόστ για οικιακή χρήση ή για βελτίωση αγροτικών – δασικών εδαφών.

Πρόληψη: Αφορά ενέργειες που μπορούν να γίνουν με στόχο τη μείωση του αρχικού όγκου απορριμμάτων. Αντικείμενό της είναι η γενικότερη επέμβαση στη φάση της παραγωγής – συσκευασίας – εμπορίας με στόχο τον περιορισμό των άχρηστων υλικών που επιβαρύνουν τον αρχικό όγκο.
Συνδέεται, όμως, και με τα δημοτικά τέλη, καθώς η σύνδεσή τους με τον όγκο απορριμμάτων που παράγει κάθε νοικοκυριό, μπορεί να συντελέσει στη μείωση του όγκου τους. Η αρχή, όμως, «πληρώνω όσο πετάω» συνιστά και επιφυλάξεις, γιατί αφενός είναι δύσκολο να μετρηθεί με ακρίβεια ο όγκος κάθε νοικοκυριού, αφετέρου υπάρχει κίνδυνος να μειωθούν τα έσοδα από τα δημοτικά τέλη, κυρίως από επιχειρήσεις με εγκαταστάσεις πολλών τετραγωνικών, αλλά με μικρό σχετικά όγκο απορριμμάτων.

Πυρόλυση-αεριοποίηση: Δεν θεωρούνται δόκιμες μέθοδοι επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων, γι’ αυτό και δεν υπάρχει σχετική εγκατάσταση στην ΕΕ, παρά τις προσπάθειες που γίνονται από τη δεκαετία του 1970.